Tradita e Lahutës Shqiptare Merr Njohje nga UNESCO me Mbështetjen e AADF

Arti shqiptar i të luajturit, kënduarit dhe prodhimit të lahutës regjistrohet në Listën e Trashëgimisë Kulturore Jomateriale të UNESCO-s për Mbrojtje Urgjente

Arti shqiptar i të luajturit, kënduarit dhe prodhimit të lahutës është regjistruar zyrtarisht në Listën e Trashëgimisë Kulturore Jomateriale të UNESCO-s për Mbrojtje Urgjente, duke shënuar një moment historik për mbrojtjen dhe njohjen ndërkombëtare të një prej shprehjeve më të fuqishme të trashëgimisë së gjallë kulturore të vendit.

Një element i rrallë dhe thellësisht simbolik i identitetit kulturor shqiptar, tradita e lahutës është trashëguar brez pas brezi në trojet shqiptare. E lindur në zemrën e krahinave veriore, ajo ka shërbyer për shekuj si bartëse e kujtesës kolektive, duke përcjellë historinë, trimërinë, nderin dhe mikpritjen përmes Eposit të Kreshnikëve dhe baladave të lashta, të interpretuara me lahutën me një tel.

Me këtë regjistrim, arti i lahutës njihet zyrtarisht nga komuniteti ndërkombëtar si një praktikë kulturore me vlera të jashtëzakonshme, e cila kërkon mbrojtje urgjente, për të garantuar transmetimin e saj te brezat e ardhshëm përballë presioneve moderne dhe erozionit kulturor.

Një përpjekje e përbashkët për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore

Procesi i drejtuar nga Ministria e Kulturës, në bashkëpunim të ngushtë me Fondacionin Shqiptaro-Amerikan për Zhvillim (AADF), në kuadër të një marrëveshjeje që synon përgatitjen e dosjeve të trashëgimisë kulturore jomateriale shqiptare për UNESCO.

AADF mbështeti financiarisht dhe angazhoi ekspertizë kombëtare dhe ndërkombëtare, për të zhvilluar kërkimin, dokumentimin dhe përgatitjen teknike të nevojshme për një nominim të suksesshëm në nivel global.

Forcimi i angazhimit të AADF për trashëgiminë kulturore

Regjistrimi i lahutës shënon elementin e katërt të trashëgimisë kulturore jomateriale shqiptare të mbështetur nga AADF që merr njohje nga UNESCO, pas:

• Xhubletës (2022)
• Transhumancës (2023)
• Vallës së Tropojës (K’cimi i Tropojës) (2024)

Së bashku, këto arritje nënvizojnë angazhimin e qëndrueshëm të AADF për mbrojtjen, ruajtjen dhe promovimin e trashëgimisë kulturore shqiptare, duke fuqizuar njëkohësisht komunitetet që e mbartin dhe e përcjellin këtë trashëgimi.

Ndërsa trashëgimia e gjallë shqiptare vazhdon të fitojë njohje ndërkombëtare, AADF mbetet e përkushtuar në investimin në iniciativa vizionare për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore—që nderojnë të shkuarën, mbështesin të tashmen dhe garantojnë vazhdimësinë për brezat që vijnë.